Cuma Namazı Saatleri

Cuma namazı bilindiği gibi İslam dininde erkekler üzerine farz olan bir ibadettir. Kelime anlamı olarak Cuma namazı cem olmak veya toplanmak anlamına gelmektedir. Kelimenin anlamından da anlaşılacağı gibi Cuma namazı birlikte kılınan bir namazdır. Yani insanların bir araya gelerek beraber kıldığı bir namazdır. Ayrıca Allah’ın normal vakit namazları dışında erkeklere özel olarak bu namazı farz kılmış olması sebebi ile Müslümanlar için Cuma günü çok büyük bir önem arz etmektedir. Bu ibadetin topluca yapılıyor olması Cuma gününe bayram günü değerini katmaktadır. Bu yüzden Cuma günü diğer günlerden ayrılmakta ve aynı zamanda Cuma gününe Seyyidü’l-eyyam denmektedir. Kelime anlamı olarak Seyyidü’l-eyyam günlerin en itibarlısı anlamına gelmektedir.

İslam tarihinde kılınan ilk Cuma namazı Peygamber efendimiz tarafından Ranuna Vadisinde kılınmıştır. Bu vadi Mekke ile Medine arasında bir yer almaktadır. Peygamber efendimiz yaptığı bir hicret sırasında kıldırmıştır. Daha sonradan namaz kılınan bu yerde Cuma mescidi inşa edilmiştir. Ayrıca İslam tarihi boyunca rivayet edilen birçok kutsi hadisenin de Cuma günü gerçekleştiği rivayet edilmektedir. Birçok hadis-i şerifte ve nesilden nesle aktarılan birçok kitaplarda Cuma gününün önemi oldukça vurgulanmaktadır. Rivayet edilen hadis-i şeriflerden birisinde şöyle buyrulmaktadır:

“Üzerine güneşin doğduğu en hayırlı gün, Cuma günüdür. Âdem (as) o günde yaratılmış, o gün Cennete konulmuş ve o gün Cennetten çıkarılmıştır. Kıyamet de ancak Cuma günü kopar…”

Hadis-i şeriften de anlaşılacağı gibi İslam çerçevesinde Cuma günün önemi oldukça büyüktür ve bu sebepten dolayı Cuma günü yapılan işlere daha bir dikkat edilmesi gerekmektedir. Ancak sanılanın aksine Cuma günü yapılan hayırlı ve faydalı işler haram değildir. Yapılan işlerin yasak olduğu vakit sadece namazın kılındığı vakittir. Namaz dışında yapılan işler, alış-verişler mubahtır. Ayrıca Kur’an-ı Kerimde bulunan ayetlerden birisinde de namazın kılınmasından sonra yeryüzüne dağılarak rızık aranılması gerektiği emredilmektedir.

Cuma namazının hükmü nedir?

Cuma namazı farz bir namazdır ve farz olduğu Kur’an-ı Kerim, icma ve sünnet ile sabittir. Kur’an-ı Kerimde Cuma namazının farz olduğu Cum’a suresinin 9. Ayeti ile delilenmektedir. Cum’a suresinin 9. Ayetinde şöyle buyrulmaktadır:

“Ey iman edenler, Cuma günü namaz için ezan okunduğu zaman hemen Allah’ın zikrine ( namaza ve hutbe dinlemeye) gidin. Alış-verişi bırakın. Böyle hareket etmeniz, sizin için daha hayırlıdır…”

Ayrıca Peygamber efendimiz bir hadis-i şerifinde Cuma namazının farz olduğunu şöyle buyurmaktadır:

“Biliniz ki, Allah-u Teâlâ Cumayı bu makamda, bu senenin bu ayında, bu günde farz kıldı. Bu farziyet, kıyamete kadar sürecektir. Kim onu inkârından veya küçümseyerek, ben hayatta iken ve vefatımdan sonra terk ederse, Allah onun iki yakasını bir araya getirmesin. İşyerinde de feyiz ve bereketi kaldırsın. Dikkat ediniz. O kimse tövbe edinceye kadar onun ne namazı, ne zekâtı, ne haccı, ne orucu, hiçbir hayır ve hasenatı kabul edilmez.”

Görüldüğü gibi Cuma namazının Müslümanlar erkekler üzerindeki sorumluluğu fazladır ve bu sebepten dolayı her Müslüman erkek bu farz ibadeti yerine getirmelidir.

Cuma namazı Müslümanlar için ne zaman farz oldu?

Cuma namazı Peygamber efendimizin Medine’ye hicret etmesi sırasında farz olmuştur. Mekke’den yola çıkan Peygamber efendimiz, Medine yakınlarındaki Ranuna vadisine geldiğinde bir haftayı geçen yorucu bir yolculuğu geride bırakmıştır. Salim oğulları yurdunda durarak ilk Cuma namazını kıldırmıştır. Bu günden sonra Cuma namazı Müslümanlara farz olarak kılınmıştır.

Cuma namazı kimlere farzdır kılınmıştır?

Cuma namazı bütün Müslümanlara farz değildir. Cuma namazının bir kimsenin üzerine farz olabilmesi için bazı şartlar gereklidir. Bu şartlar aşağıdaki listeli bir şekilde verilmiştir.

Akıl sahibi bir kimse olmalıdır. Cuma namazı buluğ çağına ermiş erkek çocuklarına farzdır. Ergenliğe girmemiş erkeklere ve kadınlara Cuma namazı farz değildir.
Serbest ve hür olunmalıdır. Esir ve kölelere Cuma namazı farz kılınmamıştır.
Yolcu olunmamalıdır. Seyahat halinde olan kimselere Cuma namazı farz değildir.
Hasta olunmamalı ve sıhhatli olunmalıdır. Ayağa kalkabilecek durumda olup camiye gidebilecek kadar hastalığı ağır olmayanlara Cuma namazı farzdır. Aynı zamanda yaşlı ve takatsiz kimselere Cuma namazı farz değildir.
Kör ve kötürüm olmayanlara Cuma namazı farzdır.
Namaza gitmeye engel olacak özrü bulunan kimselere Cuma namazı farz değildir. Bu engeller şiddetli kar, yağmur yağışları veya fırtına gibi etkenlerdir.

Cumanın sıhhat şartları nelerdir?

Cuma namazının sıhhat şartları aşağıdaki gibidir.

Öğle vaktinde Cuma namazını kılınmalıdır.
Hutbe namazdan önce okunmalıdır.
Namazın kılındığı yer herkese açık bir yer olmalıdır. Cemaat içeri alındıktan sonra kapılar kitleniyor ise Cuma namazı kılınmaz.
Namaz sırasında imam dışında en az 3 tane erkeğin bulunması gerekmektedir. Bu sayı çeşitli mezheplere göre değişiklik göstermektedir.
Cuma namazını kıldıracak kimsenin resmen izinli bir kimse olması gerekmektedir. Eğer yetkili birisinden izin alınmamış ise cemaat içerisinden birisi imamlık yapabilir.

Cuma namazı nasıl kılınır?

Cuma namazı normalde iki rekâttır. Cuma namazı öğle vaktinde kılınmalıdır. Öğle vaktinde kılınan Cuma namazına yetişemeyenler bunun yerine öğle namazını kılarlar. İki rekât olan bu namaz Cuma namazının farz namazıdır. Bu iki rekât dışında Cuma namazının farzdan önce 4 rekât ve farzdan sonra 4 rekât olmak üzere toplam 8 rekât sünneti bulunmaktadır.

Cuma vakti namazına başlamadan önce öğle vaktinin girmesi gerekmektedir. Vakit girdikten sonra abdest alındıktan sonra Cuma namazının ilk 4 sünneti kılınmalıdır. Sünnet namazının kılınmasından sonra caminin iç ezanı okunur. İç ezan okunduktan sonra minbere çıkan hatip hutbeyi okur. Hutbe bittikten sonra hatip mihraba yönelerek imamlık yapar ve 2 rekât farz namazını kıldırır. Burada imam selam verene kadar takip edilmeli ve namaz tamamlanmalıdır. Selam verildikten sonra Cuma namazının son 4 rekât sünnet namazı kılınır. Bu namazda kılındıktan sonra Cuma namazı tamamlanmış olur.